Osteotomi ile Protez Arasındaki Farklar

Aynı Amaca Giden Farklı Yollar

Diz veya kalça ağrısı yaşayan birçok hasta, tedavi sürecinde “Osteotomi mi yoksa protez mi olmalıyım?” sorusuyla karşı karşıya kalır. Her iki cerrahi yöntem de eklem kaynaklı ağrıyı azaltmak, hareket kabiliyetini artırmak ve yaşam kalitesini yükseltmek amacı taşır. Ancak bu iki yöntemin uygulanma şekli, hedef hasta grubu, iyileşme süreci ve uzun vadeli etkileri açısından önemli farkları vardır.

Bu yazıda osteotomi ile eklem protezi arasındaki temel farkları, hangi durumlarda hangisinin tercih edilmesi gerektiğini ve her iki yöntemin avantajlarıyla sınırlılıklarını karşılaştırmalı şekilde ele alıyoruz.

Osteotomi Nedir?

Osteotomi, kemiğin cerrahi olarak kesilerek yeniden hizalanması işlemidir. Amaç, eklemdeki yük dağılımını değiştirerek hasarlı bölgedeki baskıyı azaltmak ve sağlıklı bölgeye yönlendirmektir. Genellikle genç ve aktif hastalarda, tek taraflı diz kireçlenmesi veya kalça displazisi gibi durumlarda uygulanır.

Yaygın osteotomi türleri arasında:

• Yüksek tibia osteotomisi (HTO) – dizin iç kısmındaki kireçlenmede
• Distal femur osteotomisi – dizin dış kısmındaki bozulmalarda
• Periasetabular osteotomi (PAO) – kalça displazisinde

yer alır. Bu yöntemle amaç, hastanın kendi doğal eklemini koruyarak ağrısız yaşam süresini uzatmaktır.

Protez Cerrahisi Nedir?

Protez cerrahisi, eklem yüzeylerinin ileri düzeyde hasar gördüğü durumlarda, hasarlı bölgenin tamamen çıkarılarak yerine yapay bir eklem (protez) yerleştirilmesidir. Kalça ve diz protezleri en sık uygulananlar arasındadır. Genellikle 60 yaş üstü, ileri evre osteoartriti olan ve konservatif tedavilerden fayda görmeyen hastalar için idealdir.

Protezler metal, seramik ve polietilen gibi dayanıklı malzemelerden yapılır ve genellikle 15–20 yıl gibi bir kullanım ömrüne sahiptir.

Temel Farklar Nelerdir?

Hangi Durumda Hangisi Tercih Edilir?

Osteotomi tercih edilir:

• 20–55 yaş arası
• Kıkırdak hasarı bir bölgede sınırlı olan
• Yük taşıma hattı bozulmuş
• Aktif spor veya iş hayatına devam eden
• Protez için erken kabul edilen hastalar

Protez tercih edilir:

• 60 yaş ve üzeri
• Kıkırdak kaybı tüm eklemi kaplamış
• Eklem aralığı kapanmış
• Konservatif tedavilerden fayda görmeyen
• Günlük aktivitelerde ciddi kısıtlılığı olan hastalar

Karar, hastanın klinik durumu, yaşam beklentisi, fiziksel aktivite düzeyi ve radyolojik bulgulara göre bireysel olarak verilir.

Her İki Yöntemin Avantajları ve Sınırlamaları

Osteotomi Avantajları:

• Eklem korunur
• Genç hastalar için uzun vadeli çözüm
• Spora ve aktif yaşama uygun
• Gelecekte yapılacak protez cerrahisini zorlaştırmaz

Osteotomi Sınırlamaları:

• Uzun iyileşme süresi
• Başarısız olursa ikinci cerrahi gerekebilir
• Tam etki için hasta uyumu şarttır

Protez Avantajları:

• Ağrıyı hızlı ve etkili şekilde giderir
• Günlük hayata dönüş süresi kısadır
• Geniş kıkırdak kayıplarında en etkili çözümdür

Protez Sınırlamaları:

• Protezin sınırlı ömrü vardır
• Revizyon cerrahileri daha zordur
• Yüksek etkili sporlara uygun değildir