Ön Çapraz Bağ Yaralanması
Ön çapraz bağ (ÖÇB), diz ekleminin orta kısmında bulunan yaklaşık 3-3.5 cm’lik bir bağdır. Temel fonksiyonu dizin öne kaymasına ya da dönmesine engel olmaktır.
Ön çapraz bağ, genellikle sabit ayak üzerinde diz ekleminin dönme hareketi sonrasında (indirekt travma) yaralanır. Yaralanma sırasında diz ekleminden bir kopma sesi gelebilir. Yaralanma sonrası akut dönemde, oluşan kanamaya bağlı dizde şişlik ve ağrı gelişir. Sporcu oyuna devam edemez.
Akut dönemde tedavi görmeyen hastalarda diz ekleminde şişlik ve ağrı 2-3 hafta içerisinde azalır. Bu dönemde tedavi görmeyen hastalarda, kronik dönemde özellikle futbol, basketbol gibi ani dönüşlerin gerekli olduğu sportif aktiviteler esnasında dizde tekrarlayan boşalma hissi, güçsüzlük ya da tekrarlayan dönmelere bağlı şikayetler görülebilir. Bu duruma çapraz bağ yetmezliği ismi verilmektedir. Bu klinik durumlarda akut dönemde olmayan yeni menisküs yırtıkları ve kıkırdak yaralanmaları gelişebilir.
Hastalarda tedavi kararı; hastanın yaşı, aktivite seviyesi, ek yaralanma varlığı ve yırtığın kısmi ya da tam olup olmamasına göre verilmektedir.
Yaralanma gelişen, sportif aktivitelerine devam etmek isteyen aktif-genç hastalarda, cerrahi tedavi uygulanmalıdır. Uygulanan ameliyatta, eş zamanlı olarak menisküs yırtıkları ve kıkırdak yaralanmalarının tedavisi de yapılır.
Ön çapraz bağ sıklıkla orta kısmından kopar. Bağın kanlanmasının bozulması ve eklem sıvısının primer iyileşmeye engel olmasından dolayı, kopan bağın kendiliğinden iyileşmesi ya da dikilerek iyileştirilmesi mümkün değildir.
Ön çapraz bağ ameliyatı için birçok farklı teknik uygulanmaktadır. En sık uygulanan teknikte vücudun değişik bölgelerinden alınan tendonlar, gerekli teknik hazırlık sonrasında artroskopik (kapalı) teknikle oluşturulan kemik tüneller içerisinden geçirilir ve kemiğe tespit edilir. Sonuç olarak benzer fonksiyon sağlayacak yeni ön çapraz bağ yeni bir bağ oluşturulur.
Şekil: Artroskopik ön çapraz bağ rekonstrüksiyonu ameliyatı