Artroskopi Nedir? Açık Cerrahiden Farkları
Eklem Hastalıklarının Tanı ve Tedavisinde Modern Bir Yaklaşım
Ortopedi ve spor cerrahisinde son yıllarda en sık kullanılan yöntemlerden biri olan artroskopi, hem tanı koymak hem de tedavi etmek amacıyla kullanılan, minimal invaziv (kapalı) bir cerrahi tekniktir. Bu yöntem sayesinde eklem içerisine küçük kesilerden girilerek kamera yardımıyla doğrudan görüntüleme ve müdahale imkânı sağlanır.
Açık cerrahiye göre birçok avantaj sunan artroskopi, özellikle diz, kalça, omuz ve ayak bileği gibi büyük eklemlerde yaygın olarak uygulanmaktadır. Bu yazıda artroskopinin ne olduğunu, hangi durumlarda tercih edildiğini ve açık cerrahiden farklarını detaylıca inceleyeceğiz.
Artroskopi Nedir?
Artroskopi kelime anlamıyla “eklem içini görmek” anlamına gelir. İnce bir kamera (artroskop) ve özel cerrahi aletler aracılığıyla eklem içine 0.5-1 cm'lik küçük kesilerle girilerek gerçekleştirilen bir işlemdir.
Bu yöntemle:
- Eklem içi yapılar (kıkırdak, menisküs, bağlar, labrum) detaylı şekilde incelenebilir
- Aynı seansta hem tanı hem tedavi uygulanabilir
- Cerrahi travma en aza indirildiği için hastanın iyileşme süreci kısalır
Artroskopi Hangi Eklemlere Uygulanır?
- Diz: Menisküs yırtıkları, ön-arka çapraz bağ onarımı, kıkırdak lezyonları
- Kalça: Labrum yırtıkları, femoroasetabuler sıkışma, kıkırdak problemleri
- Omuz: Rotator cuff yırtığı, tekrarlayan omuz çıkıkları, SLAP lezyonları
- Ayak bileği: Sinovit, impingement sendromu, gevşek cisimlerin çıkarılması
- Dirsek ve el bileği: Kısıtlı endikasyonlarla tanı ve bazı tedaviler için
Artroskopinin Avantajları Nelerdir?
- Küçük kesiler: Cilt ve yumuşak dokuya minimum hasar
- Daha az ağrı: Açık cerrahiye göre ameliyat sonrası ağrı daha azdır
- Hızlı iyileşme: Hastalar daha kısa sürede günlük yaşantısına dönebilir
- Düşük enfeksiyon riski: Kapalı sistem sayesinde enfeksiyon oranı daha düşüktür
- Estetik görünüm: Daha az belirgin ameliyat izleri
- Aynı anda tanı ve tedavi: Hem görüntüleme hem müdahale imkânı sağlar
Açık Cerrahi ile Farkları Nelerdir?
|
Özellik |
Artroskopi (Kapalı Cerrahi) |
Açık Cerrahi |
|
Kesik Boyutu |
0.5-1 cm |
5-15 cm (bölgeye göre değişir) |
|
Doku Hasarı |
Minimal |
Geniş doku açılımı |
|
İyileşme Süresi |
Daha hızlı |
Görece daha uzun |
|
Ameliyat Sonrası Ağrı |
Az |
Fazla |
|
Enfeksiyon Riski |
Düşük |
Görece daha yüksek |
|
Hastanede Kalış Süresi |
Kısa veya aynı gün taburcu |
1-3 gün arasında değişebilir |
|
Estetik Görünüm |
Daha iyi |
İz belirgindir |
Artroskopi Hangi Durumlarda Tercih Edilir?
- Menisküs yırtıkları
- Ön/arka çapraz bağ rekonstrüksiyonları
- Labrum onarımları (kalça ve omuzda)
- Kıkırdak lezyonlarının tespiti ve temizliği
- Serbest cisimlerin çıkarılması
- Ekleme bağlı hareket kısıtlılıklarında (impingement sendromları)
- Sinovit (eklem içi zar iltihabı) tanısı ve tedavisi
Artroskopi Sonrası İyileşme Süreci
Her hasta ve işlem farklı olmakla birlikte:
- Genellikle aynı gün taburcu olunur
- 3-5 gün içinde günlük aktiviteler başlanabilir
- Fizik tedaviye 1. haftada başlanması önerilir
- 4-6 hafta içinde tam aktiviteye dönüş mümkündür (duruma göre değişir)
- Profesyonel sporcular için spora dönüş süreci 3-6 ayı bulabilir
Sıkça Sorulan Sorular
-
Artroskopi ameliyatı ne kadar sürer?
Genellikle 30 dakika ile 2 saat arasında sürer. Süre yapılan işleme göre değişir.
-
Artroskopi sonrası ağrı olur mu?
Ağrı genellikle hafif düzeydedir. 2-3 gün içinde azalır.
-
Aynı gün taburcu olunur mu?
Evet. Çoğu artroskopik işlem sonrası hasta aynı gün evine dönebilir.
-
Artroskopi sonrası fizik tedavi şart mı?
Hastanın daha hızlı ve sağlıklı iyileşmesi için genellikle önerilir.
-
Artroskopi tüm hastalıklar için uygun mudur?
Hayır. Bazı ileri evre hastalıklarda açık cerrahi veya protez gibi yöntemler daha uygun olabilir.