Diz Ağrısı Neden Olur? En Sık Karşılaşılan Sebepler

Diz Ağrısı Neden Olur? En Sık Karşılaşılan Sebepler

Diz Ağrısı Hakkında Genel Bilgi

Diz ağrısı, her yaş grubunda karşılaşılabilen, günlük yaşamı doğrudan etkileyen yaygın bir ortopedik sorundur. Basit bir zorlanmadan, ciddi bağ yırtıklarına veya kıkırdak hasarına kadar çok farklı sebeplerden kaynaklanabilir. Diz eklemi; kas, bağ, kıkırdak ve kemik yapılarından oluşan kompleks bir sistemdir. Bu nedenle diz ağrısının kaynağı da çok çeşitli olabilir.

Bu yazıda, diz ağrısına yol açan en sık karşılaşılan nedenleri, eşlik eden belirtileri ve tanı yöntemlerini ele alıyoruz.

Diz Ağrısının En Sık Nedenleri

1. Menisküs Yırtıkları

Diz ekleminde şok emici görevi gören menisküsler, ani dönme veya bükülme hareketleri sırasında yırtılabilir. Sporcularda yaygın görülse de yaşa bağlı dejenerasyonla da gelişebilir.

2. Ön Çapraz Bağ (ACL) Yaralanmaları

Dizin stabilitesini sağlayan en önemli bağlardan biridir. Ani duruş, yön değişikliği ya da zıplama sonrası inişte yırtılabilir. Genellikle "kopma sesi" ve anlık boşalma hissiyle tarif edilir.

3. İç ve Dış Yan Bağ Yaralanmaları

Diz eklemini yanlardan stabilize eden bu bağlar, özellikle travma ve burkulmalar sonucu hasar görebilir.

4. Kıkırdak Hasarları

Diz eklem yüzeyini kaplayan kıkırdak dokunun aşınması veya parçalanması, diz hareketlerinde sürtünmeye ve ağrıya neden olur. Genellikle osteoartrit (kireçlenme) ile ilişkilidir.

5. Diz Osteoartriti (Kireçlenme)

Yaşa bağlı olarak gelişen bu dejeneratif hastalık, özellikle 50 yaş üzeri bireylerde yaygındır. Ağrı, sertlik ve hareket kısıtlılığı ile seyreder.

6. Patellofemoral Ağrı Sendromu

Özellikle genç yaşlarda ve kadınlarda görülen bu durum, diz kapağı çevresinde ağrı ile karakterizedir. Merdiven çıkarken, uzun süre oturduktan sonra ya da koşarken belirginleşir.

7. Bursit

Diz çevresindeki bursa adı verilen küçük sıvı keselerinin iltihaplanmasıyla oluşur. Lokal şişlik, kızarıklık ve hassasiyet görülebilir.

8. Tendinit

Kasları kemiğe bağlayan tendonlarda oluşan iltihaplanmalardır. Genellikle aşırı kullanım sonrası ortaya çıkar. En sık “jumper’s knee” olarak bilinen patellar tendinit şeklinde görülür.

9. Baker Kisti

Diz arkasında sıvı birikimi ile oluşan yumuşak şişliktir. Bazen baldır veya ayak bileğine kadar yayılabilen ağrıya neden olabilir.

10. Travmatik Kırıklar ve Çıkıklar

Yüksek enerjili travmalar sonucu diz çevresinde kemik kırıkları ya da eklem çıkıkları oluşabilir. Acil müdahale gerektirir.

Diz Ağrısında Eşlik Eden Belirtiler

• Merdiven çıkarken veya çömelirken artan ağrı
• Dizde şişlik, ısı artışı ve hassasiyet
• Dizde kilitlenme, takılma ya da tıklama sesi
• Yürürken boşalma ya da güvensizlik hissi
• Sabah sertliği, dinlendikten sonra ağrının artması
• Aktif spor sonrası oluşan ağrılar
• Oturup kalkarken zorlanma
• Bacağın tam açılamaması veya bükülememesi

Tanı Yöntemleri

• Diz ağrısının nedeni, hastanın öyküsü ve fizik muayene ile büyük oranda anlaşılabilir. Ancak kesin tanı için görüntüleme yöntemlerine başvurulur:
• Direkt Röntgen: Kırık, kireçlenme gibi kemik yapıları değerlendirmek için kullanılır.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Menisküs, bağlar, kıkırdak ve yumuşak dokuların detaylı incelenmesini sağlar.
• Ultrasonografi: Yüzeyel yumuşak doku lezyonlarında tercih edilir.
• BT (Bilgisayarlı Tomografi): Kompleks kemik yapıların değerlendirilmesinde kullanılır.
• Artroskopi (Tanısal): Endoskopik yöntemle doğrudan diz eklemi içerisine bakılarak tanı konulabilir.

Tedavi Seçenekleri

1. Konservatif Tedaviler (Cerrahi Olmayan)

• İstirahat ve buz uygulaması
• Antienflamatuar ilaçlar (NSAİİ)
• Fizyoterapi ve kas güçlendirme egzersizleri
• PRP ve kök hücre gibi biyolojik tedaviler
• Diz içi enjeksiyonlar
• Ortez (dizlik) kullanımı

2. Cerrahi Tedaviler

• Artroskopik Cerrahi: Menisküs yırtığı, bağ tamiri veya kıkırdak temizliği için kullanılır.
• Bağ Rekonstrüksiyonları: Ön çapraz bağ gibi kopmuş bağların yeniden yapılandırılması.
• Kıkırdak Nakli veya Mikrofraktür: Kıkırdak onarımı için modern cerrahi teknikler.
• Diz Protezi: İleri derece kireçlenme ve kıkırdak kayıplarında uygulanan kalıcı çözüm.