Total Diz Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Ağrısız Hareketin Yolunu Açan Cerrahi

Total diz protezi, ileri derecede diz eklemi kireçlenmesi (osteoartrit), romatizmal hastalıklar ya da travmalara bağlı olarak dizin işlevini kaybettiği durumlarda uygulanan kalıcı ve etkili cerrahi bir tedavi yöntemidir. Bu işlemde hasarlı diz eklem yüzeyleri yapay bir protezle değiştirilerek hastanın ağrısız bir şekilde yürümesi, merdiven çıkması ve günlük yaşamına dönmesi hedeflenir.

Peki, total diz protezi ameliyatı nasıl yapılır? Hangi aşamalardan oluşur? İyileşme süreci nasıldır? İşte tüm detaylarıyla…

Total Diz Protezi Nedir?

Diz, uyluk kemiği (femur) ile kaval kemiği (tibia) arasındaki karmaşık bir eklemdir. Bu eklem yüzeylerini kaplayan kıkırdak dokunun aşınmasıyla birlikte sürtünme artar ve ağrılı bir hareket oluşur. Total diz protezi ameliyatında:

• Femur ucundaki hasarlı kıkırdak ve kemik yüzey temizlenir
• Tibia üstündeki yüzey düzeltilir ve yapay bir yüzey eklenir
• Gerekirse diz kapağının (patella) arka yüzeyi de değiştirilir
• Bu yüzeylere uygun metal ve polietilen parçalar yerleştirilerek yeni bir eklem oluşturulur

Ameliyat Öncesi Hazırlık

• Kapsamlı fizik muayene ve değerlendirme
• Radyolojik görüntüleme (X-ray, gerekirse MR)
• Anestezi değerlendirmesi
• Kan tahlilleri, EKG, akciğer grafisi gibi rutin tetkikler
• Kullanılan ilaçlar gözden geçirilir, gerekli olanlar kesilir
• Hastaya detaylı bilgilendirme yapılır ve onam alınır

Total Diz Protezi Ameliyatı Aşamaları

1. Anestezi Uygulaması

   • Genellikle spinal (belden) veya genel anestezi tercih edilir

2. Cerrahi Kesiler

   • Dizin ön kısmından yaklaşık 10–15 cm’lik bir kesi yapılır

3. Hasarlı Dokuların Temizlenmesi

   • Kıkırdak ve kemik yüzeyler özel aletlerle traşlanır

4. Protez Parçalarının Yerleştirilmesi

   • Femur ve tibia yüzeyine uygun metal/plastik parçalar sabitlenir

   • Bazen diz kapağı arka yüzeyi de değiştirilir

5. Hareket Kontrolü ve Dikişler

   • Yeni eklemin dengesi ve hareketi test edilir

   • Katlar uygun şekilde kapatılır ve pansuman yapılır

6. Toplam Süre

   • Ortalama ameliyat süresi 1,5 – 2 saat arasındadır

Ameliyat Sonrası Süreç

• Hastanede Kalış: Genellikle 3–5 gün
• Yürümeye Başlama: 1. günden itibaren fizik tedavi desteğiyle başlatılır
• Fizik Tedavi: İlk 6 hafta çok önemlidir
• Tam İyileşme: 6 hafta ile 3 ay arası
• Merdiven çıkma, araba kullanma: Genellikle 6. haftadan sonra mümkündür
• Protez Ömrü: Ortalama 15–20 yıl

Total Diz Protezinin Sağladığı Faydalar

• Ağrının büyük oranda azalması veya tamamen ortadan kalkması
• Yürüme, oturma, kalkma gibi günlük hareketlerin kolaylaşması
• Daha iyi eklem açısı ve hareket kabiliyeti
• Sosyal yaşama aktif katılım
• Uzun vadeli fonksiyonel iyileşme

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Ameliyat sonrası ilk haftalarda enfeksiyon riskine karşı dikkatli olunmalı
• Diz üzerine ani yüklenmelerden kaçınılmalı
• Düşme riski olan yüzeylerde dikkatli olunmalı
• Fizik tedavi ihmal edilmemeli
• Protezin uzun ömürlü olması için aşırı zorlayıcı hareketlerden kaçınılmalı