Femoroasetabuler Sıkışma Nedir? Belirtileri ve Cerrahi Tedavisi

Genç Kalça Hastalığına Dikkat!

Femoroasetabuler sıkışma (FAI), kalça eklemindeki kemik yapıların normal dışı teması sonucu gelişen, özellikle genç ve aktif bireylerde görülen bir mekanik kalça hastalığıdır. Zamanla labrum yırtığı ve kıkırdak hasarına yol açarak kalça ağrısı, hareket kısıtlılığı ve erken yaşta kireçlenmeye neden olabilir.

Erken teşhis ve doğru tedaviyle hem ağrı kontrol altına alınabilir hem de eklem dejenerasyonu önlenebilir. Bu yazıda femoroasetabuler sıkışmanın nedenlerini, belirtilerini ve cerrahi tedavi seçeneklerini detaylı şekilde ele alıyoruz.

Femoroasetabuler Sıkışma (FAI) Nedir?

Kalça eklemi, uyluk kemiği başı (femur) ile kalça kemiğindeki yuva (asetabulum) arasında oluşan bir “top–yuva” eklemidir. FAI, bu iki yapının birbiriyle anormal temas etmesiyle ortaya çıkar.

FAI üç temel tipe ayrılır:

• CAM tipi: Femur başı ile boyun arasındaki anormal çıkıntı, asetabuluma çarpar.
• PINCER tipi: Asetabulumun fazla örtülü olması sonucu femur başını sıkıştırır.
• Kombine tip: Hem CAM hem PINCER tipi birlikte görülür.

Bu temas zamanla labrum yırtığı, kıkırdak ezilmesi ve dejeneratif değişikliklere neden olur.

Femoroasetabuler Sıkışma Neden Oluşur?

• Doğuştan veya gelişimsel kalça morfolojileri
• Yoğun spor geçmişi (özellikle futbolda, jimnastikte, dansta)
• Genetik yatkınlık
• Erken yaşta geçirilmiş kalça travmaları
• Kalça displazisi geçmişi
• Uyluk kemiği baş-boyun birleşimindeki şekil bozuklukları

FAI Belirtileri Nelerdir?

• Kasık bölgesinde veya kalça ön kısmında ağrı
• Uzun süre oturma veya araba kullanma sonrası batıcı ağrı
• Kalçadan tıklama, takılma, çıtırtı hissi
• Bacağı yana açarken veya öne doğru eğilirken ağrının artması
• Sporda performans kaybı
• Merdiven çıkarken ya da çömelirken zorlanma
• Kalçada sertlik ve hareket kısıtlılığı

FAI Tanısı Nasıl Konur?

Tanı; hastanın şikayetleri, fizik muayene bulguları ve görüntüleme yöntemleriyle konur.

• Fizik muayene: Kalçayı belirli açılarda bükme ve rotasyonla ağrı provoke edilir.
• Röntgen: Kemik yapıların değerlendirilmesinde kullanılır.
• MR (Manyetik Rezonans): Labrum yırtığı ve kıkırdak hasarlarını gösterir.
• MR Artrografi: Eklem içine kontrast madde verilerek detaylı değerlendirme yapılır.
• BT (Bilgisayarlı Tomografi): Kemik yapıların 3 boyutlu analizi için kullanılır.

Femoroasetabuler Sıkışmanın Cerrahi Tedavisi

Konservatif (ameliyatsız) yöntemler etkisiz kaldığında veya kalça ekleminde yapısal bozukluklar mevcutsa cerrahi tedavi gerekir.

Artroskopik Kalça Cerrahisi

Günümüzde FAI’nin cerrahi tedavisinde en sık tercih edilen yöntemdir.

Avantajları:

• Minimal invaziv (kapalı teknik)
• Küçük kesilerle yapılır
• Hızlı iyileşme
• Daha az ağrı
• Estetik görünüm

İşlem sırasında:

• CAM ve/veya PINCER lezyonları temizlenir
• Labrum yırtığı varsa onarılır
• Kıkırdak lezyonlarına müdahale edilir
• Kalça ekleminde düzgün bir temas sağlanır

Açık Cerrahi Yöntemler

Nadir durumlarda (ileri deformiteler, displazi eşlik ediyorsa) açık cerrahi tercih edilebilir.

Ameliyat Sonrası Süreç

• Hastanede kalış: Genellikle 1 gün
• Yürüme: İlk gün bastonla başlanabilir
• Fizik tedavi: 1. haftadan itibaren başlanır
• Spora dönüş: 3. ayda hafif spor, 4-6 ayda tam dönüş mümkündür
• Tam iyileşme: 4–6 ay arasında tamamlanır