Ortopedi Hangi Hastalıklarla İlgilenir?
Kas-İskelet Sisteminin Sağlığı Ortopedinin Alanıdır
Ortopedi ve Travmatoloji, insan vücudunun hareket sistemini oluşturan kemikler, eklemler, kaslar, tendonlar, bağlar ve sinirlerin doğumsal, gelişimsel, travmatik ya da dejeneratif hastalıkları ile ilgilenen tıp dalıdır. Yani kırıklardan bel fıtığına, spor yaralanmalarından eklem kireçlenmelerine kadar oldukça geniş bir alanı kapsar.
Bu yazıda ortopedi uzmanlarının ilgilendiği başlıca hastalık gruplarını detaylı ve anlaşılır bir şekilde ele alıyoruz.
Ortopedinin Temel İlgi Alanları
1. Travmalar ve Kırıklar
- Kol, bacak, kalça, omuz gibi uzun kemiklerde kırıklar
- Omurga kırıkları
- Açık veya kapalı kırıklar
- Çıkıklar ve burkulmalar
- Travmaya bağlı kas, tendon ve bağ yaralanmaları
2. Spor Yaralanmaları
- Ön çapraz bağ ve menisküs yırtıkları
- Tendon zedelenmeleri (Aşil, patellar tendon)
- Kas yırtıkları
- Labrum yırtıkları
- Fıtık benzeri sporcu kasığı (atletik pubalji)
3. Eklem Hastalıkları
- Diz, kalça, omuz, ayak bileği gibi büyük eklemlerde kireçlenme (osteoartrit)
- Romatizmal eklem hastalıklarına bağlı deformasyonlar
- Eklem içi sıvı artışı, sinovit, bursit
- Eklem instabiliteleri (çıkıklar, gevşeklik)
4. Omurga Hastalıkları
- Skolyoz (omurga eğriliği)
- Kifoz (kamburluk)
- Bel ve boyun fıtığı
- Omurga kırıkları
- Dar kanal sendromu
5. Doğumsal ve Gelişimsel Sorunlar
- Doğuştan kalça çıkığı (Gelişimsel kalça displazisi)
- Pes ekinovarus (çarpık ayak)
- Doğuştan bacak uzunluk farkı
- Çocukluk çağı eğrilikleri (genu varum, genu valgum)
6. Kıkırdak ve Yumuşak Doku Problemleri
- Kıkırdak hasarı
- Kondromalazi patella
- Tendinitler (tenisçi dirseği, golfçü dirseği)
- Gluteus medius yırtığı
- Piriformis sendromu
7. Tümörler ve Enfeksiyonlar
- Kemik tümörleri (iyi veya kötü huylu)
- Yumuşak doku tümörleri
- Kemik ve eklem enfeksiyonları (osteomyelit, septik artrit)
8. Protez Cerrahisi ve Eklem Yenileme
- Total kalça protezi
- Total diz protezi
- Omuz ve dirsek protezleri
- Eklem yüzey onarımları ve kıkırdak nakli
Ortopedi Hangi Tedavi Yöntemlerini Kullanır?
- Konservatif Tedavi: İlaç, istirahat, atel, alçı, fizik tedavi
- Cerrahi Müdahaleler: Açık ya da artroskopik ameliyatlar
- Biyolojik Tedaviler: PRP (platelet rich plasma), kök hücre uygulamaları
- Rehabilitasyon Programları: Cerrahi sonrası fizik tedavi
- Protez ve Osteotomi Cerrahileri: Eklem koruyucu ve yenileyici işlemler
Ortopediye Hangi Şikayetlerle Başvurulmalı?
- Sürekli veya ani gelişen eklem ağrıları
- Travma sonrası şişlik, morarma, hareket kısıtlılığı
- Spor sırasında ya da sonrasında ortaya çıkan ağrılar
- Yürüme, merdiven çıkma veya oturup kalkmada zorluk
- Dizde, kalçada ya da omuzda kilitlenme, çıtırtı, boşalma hissi
- Bel ve boyun bölgesinde hissedilen kronik ağrılar
- Gelişimsel deformiteler (çarpık bacak, ayak yapısı bozuklukları)
- Protez ihtiyacı değerlendirmesi
Sıkça Sorulan Sorular
-
Ortopedi hangi hastalıkları tedavi eder?
Kemik, eklem, kas, bağ, tendon ve omurga ile ilgili doğumsal, gelişimsel ve travmatik hastalıkları tedavi eder.
-
Spor yaralanmaları için hangi doktora gidilir?
Ortopedi ve travmatoloji uzmanına başvurulmalıdır. Gerekirse spor hekimi ile birlikte çalışılır.
-
Bel ve boyun fıtığı ortopediye mi girer?
Evet, omurga cerrahisi alanına giren fıtıklar ortopedi uzmanlarının ilgi alanındadır.
-
Ortopedi ameliyatları ağrılı mıdır?
Modern cerrahi teknikler ve ağrı kontrol yöntemleri sayesinde ağrı yönetilebilir seviyededir.
-
Kalça veya diz ağrısı için ortopediye gitmek gerekir mi?
Evet. Özellikle hareketle artan ağrılarda erken teşhis ve tedavi büyük önem taşır.